Anđeli u Vavilonskoj literturi

Biblija pokazuje da su verovanja u anđele, ili duhove koji su posredovali između Boga i ljudi, karakteristična za semitsku grupu naroda. Zato je interesantno ispratiti ova verovanja u starom Vavilonu. Po Saisu (Religije drevnog Egipta i Vavilona, Gifford Lectures 1901),  kalemljenje semitskih verovanja u ranu Sumersku religiju u Vavilonu  je upadljivo sobzirom na prikazivanje anđela ili sukalli-ja u njihovoj teologiji i filozofiji. Tako dolazimo da interesantnih paralela “anđelima gospodnjim” u Nebo, koje nazivamo i “poslanici Merdacha”.  On takođe termin “anđeo” koristi za tumačenje volje Merodaha (ibid.,456), prihvatajući Homelovu tvrdnju da može biti pokazano iz Minejskin zapisa da se primitivna semitska religija sastojala od obožavanja meseca i zvezda, i da mesečev bog Athar i “anđeoski” bog stoje na čelu panteona (ibid.,315). Bibliski konflikt između kraljevstva dobra i zla nalazi svoju paralelu u “nebeskim duhovima” ili Igigi koji sačinjavaju vladare među kojima je Ninip borac koji je primio tituli “vladar anđela” i “duhova zemlje” ili Annuna-Ki, koji borave u Hadu (ibid.355). Vavilonski Sukalli odgovaraju bibliskim duhovima božijim glasnicima u bibliji. Oni izriču volju svog gospoda i izvršavaju njegove zapovesti. Neki od njih istupaju i prikazuju se kao više nego glasnici, oni su tumači nauma vrhovnog boga, dok je Nebo “prorok gospodnji”  Ovi anđeli se čak nazivaju “sinovima” boga čiji su namesnici. Tako je Ninip, jedan od glasnika El-lil, transformisan u njegovog sina baš kao što je Merodah postao sin Ea. Vavilonski  spisi o postanju i potopu ne razlikuju se previše od onih navedenih u bibliji, a isto se može reći i za haotičnu hierarhiju bogova i anđela koja moderna istraživanja objavljuju.

Možda ovim opravdavamo viđenja, svih vrsta religija i tragova primitivnog narodnog verovanja koje su bile umanjene kasnijim objavama i koje nisu bile uvrštene u kasnija verovanja među Jevrejima.

Zbog toga Biblija izvesno sankcioniše ideju da su posebni anđeli zaduženi za pojedine dužnosti. Ovo verovanje nastavlja da postoji umanjenim formama u Arapskom folkloru kao Genii, ili Jinn-ovi, koji su posvećeni posebnim mestima. Reference za ovo možemo naći u Postanju., 32, 1, 2, “Jakob takođe pođe na putovanje koje je započeo, i božiji anđeo ga srete, i kad ga ugleda on reče: ovo je logor božiji, i on ga nazva Mahanaim, to jest “kamp” Nedavna istraživanja u arabiji oko Petre su otkrila okolinu odvojenu stenama kao stalnu nisku od anđela, koja su  nomadska plemena učestalo posećivala zbog molitve i žrtvovanja. Ova mesta nose imena koja u potpunosti odgovaraju “Madanaim”. 

Jakobova poseta Bethelu (Postanje 28, 12) možda može da podpadne u istu kategoriju. Dovoljno je reći da biblija nije samo otkrovenje, i da stvari koje su inspirisale pisce nisu jedine koje nam govore nove istine ali takođe pomaže pri razjašnjavaju izvesne istine pomoću prirode. Moderan pogled koji pokušava da sve Vavilonsko prikaže kao apsolutno primitivno potiče iz potrebe kasnijih bibliskih pisaca da odvoje svoju religiju od njenih korena i sačuvaju je od pokušaja inkorporacije u prdhodnu na čijim osnovama je nastala. Zato su rani verski oci videli videli anđele kao primitivna božanstva umanjena, u polubogove pobedonosnim napredkom monoteizma.

Koncept nebeskih glasnika ima svoje korene u ranim paganskim religijama Bliskog Istoka. Svako važnije Mesopotamsko i Hetitsko božanstvo skoro uvek je imalo nekog podređanog poslanika (Sukkallu) i nosioca trona (Guzalu), kanitski mitološki spev Shamra-Ugarit (1400. godine pne) pokazuje da je poznatijim članovima panteona kao što su El, vrhovni gospodar, Baal, koji kontroliše kišu, Mot, genije smrti i suše, omogućeno da komuniciraju između sebe pomoću božanskih glasnika (ml’km), a boginja Anat ima u svojoj službi specijalnog kurira i pristalicu.

Igigi su nebeski duhovi (veliki bogovi) dok su anunnaki zemaljski duhovi (niži bogovi, “Anu”- nebeski, “ki” – zemlja) Zato su Anunnaki stvoreni na zemlji kako “zveri” (čovek sa glavom bika, čovek sa glavom orla, giganti…)

Anunnaki su kolektivno ime za bogove neba i zemlje, i u drugom konceptu samo za bogove donjeg sveta, imperije mrtvih (oko 2500 pne). Reč Anunnaki je pozajmljena iz Sumerskog a.nun.(n)a(k) gde nastavak –ak označava monarha, a deo reči nun  ukazuje na kralja nebesa An/Anum.  Bogovi su zajedno zvani Anunnaki.

Za termin Igigi nema jasnih referenci vezanih za značenje ili poreklo. Iako se na internetu mogu pronaći smernice koje ukazuju da je Igigi ustvari lično ime jednog od vladara Akkadianskog carstva koji je vladao oko 2260. godine pne  I koji je 2257 godine pne došao na vlas borbom nakon smrti Shar-kali-sharri. Na istom mestu mogu se naći i reference o značenju imena za koje se tvrdi da na staro Sumerskom znači “oni koji nadgledaju i vide”

U vavilonskom epu o postanju Marduk postavlja pitanja Anunnakijima a Igigiji mu odgovaraju (Ee IV-20).  U kasnijoj vavilonskoj tradiciji Ep o postanju, u vreme kada je vrhovni bog Murduk, podeljene su sve dužnosti između Igigi i Anunnaki. Marduk je takođe odredio da ukupno postoje 600 anunakija i igigiga. (po 300 u obe skupine)